2012, Volume 18, Issue 4

Zmiany somatyczne, sprawnościowe i wydolnościowe u kandydatów Na pilotów samolotów odrzutowych w końcowym okresie studiów i stopnia

Marek Kłossowski¹, Andrzej Stelęgowski²
-------------------------------------------------------------------------------------------------
¹Zakład Promocji Zdrowia, Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej
²Zakład Wychowania Fizycznego, Wyższa Szkoła Oficerska SiłPowietrznych


Autor korenspondencyjny: Marek Kłossowski; Zakład Promocji Zdrowia, Wojskowy Instytut Medycyny Lotniczej; email: mklos[at]wiml.waw.pl

Full text

Streszczenie

Wyszkolenie pilota wojskowego na nowoczesne samoloty wielozadaniowe wymaga długotrwałego procesu edukacyjnego, który zawiera w swojej treści odpowiednie przygotowanie teoretyczne i praktyczne szkolenie lotnicze adeptów lotnictwa. Jednym z elementów przygotowania pilota jest szkolenie fizyczne. Celem niniejszej pracy jest ocena jakości tego szkolenia poprzez określenie charakteru zmian ocenianych wskaźników w rocznym cyklu edukacji podchorążych w końcowym okresie studiów I stopnia, obejmującym dwa semestry kształcenia teoretycznego rozdzielone półrocznym praktycznym szkoleniem lotniczym w jednostce. W badaniach uczestniczyło 21 podchorążych, u których trzykrotnie na III i IV roku studiów oceniano wybrane wskaźniki somatyczne (masęi skład ciała) na podstawie pomiarów, wykonanych z wykorzystaniem aparatu AKERN BIA-101 SE, sprawność motoryczną na podstawie wyników lotniczo-syntetycznego testu sprawnościowego (LSTS), oceniającego zwinność, szybkości koordynację oraz anaerobową wydolność fizyczną na podstawie wyników 30. sekundowego testu WIGATE z wykorzystaniem cykloergometru MONARK 894 E. Stwierdzono istotne statystycznie pogorszenie się średnich wartości wskaźników somatycznych. Średnia masa ciała wzrosła z 77,08 ± 10,51 kg do 78,91 ± 10,45 kg (p < 0,01). Towarzyszył temu wzrost wskaźnika wagowo-wzrostowego BMI (p < 0,05), spadek procentowej wielkości beztłuszczowej masy ciała FFM (p<0,01), wzrost procentowego wskaźnika masy tłuszczu FM (p < 0,01) oraz spadek procentowej zawartości wody w organiźmie TBW (p<0,01). W badaniu wydolności anaerobowej na IV roku studiów nastąpił istotny statystycznie (p < 0,01) spadek średniej mocy anaerobowej (8,69 ± 0,71 W/kg MC) w porównaniu z osiągniętym w badaniu na III roku (8,9 ± 0,70 W/kg MC). Towarzyszył temu istotny (p < 0,05) wzrost wskaźnika spadku mocy, przy jednoczasowym wzroście (p < 0,05) wskaźnika mocy maksymalnej. Nie stwierdzono istotnych zmian wskaźników sprawności motorycznej. Zaobserwowane zmiany somatyczne i mocy anaerobowej wydają się świadczyć o niezrównoważonym bilansie energetycznym w okresie między 1 a 3 badaniem, co z dużym prawdopodobieństwem może być spowodowane wyższymi normami żywieniowymi i zmniejszeniem systematycznej aktywności ruchowej podczas szkoleń praktycznych. Zdaniem autorów wymaga to wprowadzenia systematycznych, programowych zajęć wychowania fizycznego w okresie praktycznego szkolenia w jednostkach.

Słowa kluczowe

Podchorążowie, WSOSP, masa i skład ciała, sprawność fizyczna, wydolność anaerobowa, Polish Air Force Academy, cadet-pilots, body weight and composition, physical fitness, anaerobic fitness